Tình trạng thiếu hụt quặng Apatit đang đẩy ngành sản xuất phân bón trong nước vào tình thế khó khăn. Kể từ đầu tháng 9/2021, hai nhà máy tuyển quặng của Công ty TNHH một thành viên Apatit Việt Nam đã phải ngừng hoạt động. Hệ quả là Nhà máy sản xuất phân bón DAP-2 Lào Cai cũng buộc phải đóng cửa vì cạn kiệt nguyên liệu. Tương tự, nhà máy DAP-1 tại Hải Phòng và nhiều đơn vị sản xuất phân bón khác cũng đối mặt với nguy cơ tương tự, đe dọa nghiêm trọng đến nguồn cung phân bón cho sản xuất nông nghiệp.
Nhà máy tuyển quặng Cam Đường ngừng sản xuất do thiếu hụt nguyên liệu Apatit, ảnh hưởng đến nguồn cung phân bón cho nông nghiệp.
Nguyên nhân chính của tình trạng này được cho là do sự chậm trễ trong việc phân định chồng lấn và đánh giá tình trạng sử dụng tài nguyên của cơ quan quản lý. Điều này khiến các doanh nghiệp sản xuất phân bón, vốn phụ thuộc vào nguồn quặng Apatit loại 3, rơi vào tình trạng “khát” nguyên liệu. Nếu tình trạng này kéo dài, không chỉ gây thất nghiệp cho người lao động, ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động của doanh nghiệp, mà còn gây thất thu ngân sách và mất cân đối trong sản xuất phân bón nội địa. Hạt Giống Nông Nghiệp sẽ cùng bạn tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này.
Nội Dung Bài Viết
Vướng Mắc Trong Quy Trình Cấp Phép
Cuối tháng 9/2021, ghi nhận tại Nhà máy tuyển Apatit Cam Đường (TP Lào Cai) cho thấy nhà máy đã ngừng hoạt động hoàn toàn. Hơn 200 lao động phải nghỉ việc, chỉ còn một số ít ở lại để bảo dưỡng thiết bị và bảo vệ tài sản. Tình trạng tương tự cũng diễn ra tại Nhà máy tuyển apatit Tằng Loỏng (huyện Bảo Thắng) với hơn 400 công nhân nghỉ việc. Quặng Apatit loại 3, vốn được tích trữ từ những năm 60, là nguyên liệu chính cho các nhà máy này. Theo Luật Khoáng sản mới, việc sử dụng quặng 3 từ kho lưu trữ cần phải được Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp phép. Tuy nhiên, sự chậm trễ trong việc cấp phép này đã khiến nguồn cung quặng 3 bị gián đoạn, dẫn đến việc các nhà máy tuyển quặng phải đóng cửa từ ngày 7/9/2021. Điều này gây khó khăn chồng chất cho các doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp.
Domino Đóng Cửa Nhà Máy Phân Bón
Công ty Apatit Việt Nam là đơn vị duy nhất thuộc Vinachem có đủ năng lực tuyển quặng 3 thành quặng tinh, cung cấp nguyên liệu cho các nhà máy sản xuất phân bón trên cả nước. Việc các nhà máy tuyển quặng của công ty này ngừng hoạt động đã tạo ra hiệu ứng domino, khiến Nhà máy DAP-2 Lào Cai phải đóng cửa và đe dọa đến hoạt động của nhà máy DAP-1 Hải Phòng. Nguy cơ hàng loạt nhà máy phân bón phải “đắp chiếu” không chỉ gây thiệt hại kinh tế nặng nề mà còn có thể làm hư hỏng hệ thống máy móc, thiết bị trị giá hàng nghìn tỷ đồng.
Công nhân Nhà máy tuyển quặng Cam Đường phải nghỉ việc do nhà máy ngừng hoạt động vì thiếu quặng Apatit.
Nỗ Lực Tháo Gỡ Khó Khăn
Từ năm 2018, Công ty Apatit Việt Nam đã gửi nhiều văn bản đến các cấp có thẩm quyền để báo cáo tình hình và kiến nghị được tiếp tục sử dụng quặng 3 từ kho lưu trữ. Tuy nhiên, sau hơn 3 năm, vấn đề vẫn chưa được giải quyết dứt điểm. UBND tỉnh Lào Cai cũng đã nhiều lần đề xuất Bộ Tài nguyên và Môi trường xem xét, cho phép Công ty Apatit Việt Nam sử dụng quặng 3 theo quy hoạch đã được phê duyệt. Vinachem cũng đã có kiến nghị tương tự. Mới đây, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã đề xuất Thủ tướng Chính phủ cho phép Công ty Apatit Việt Nam sử dụng quặng 3 tại các kho lưu trữ nằm ngoài khu vực chồng lấn với các doanh nghiệp khác. Tuy nhiên, việc đề xuất cho đơn vị khác sử dụng quặng 3 kho lưu, trong khi Công ty Apatit Việt Nam đang phải đóng cửa nhà máy, lại là một điểm gây tranh cãi. Hạt Giống Nông Nghiệp nhận thấy, việc này cần được xem xét lại để đảm bảo nguồn cung phân bón cho thị trường.
Tác Động Lan Rộng và Giải Pháp Khẩn Cấp
Việc thiếu hụt quặng Apatit không chỉ ảnh hưởng đến Công ty Apatit Việt Nam mà còn tác động dây chuyền đến các doanh nghiệp sản xuất phân bón khác, gây ra nguy cơ mất việc làm cho hàng nghìn lao động. Việc nhập khẩu nguyên liệu từ nước ngoài cũng không phải là giải pháp khả thi do chi phí cao và khó đảm bảo nguồn cung ổn định. Do đó, việc tháo gỡ khó khăn, cho phép Công ty Apatit Việt Nam sử dụng quặng 3 từ kho lưu trữ là hết sức cấp thiết để ổn định thị trường phân bón, đảm bảo nguồn cung cho sản xuất nông nghiệp và an ninh lương thực quốc gia. Hạt Giống Nông Nghiệp khuyến nghị các cơ quan chức năng cần sớm có giải pháp để giải quyết vấn đề này, tránh gây ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp.
Kết Luận
Tình trạng thiếu hụt quặng Apatit đang gây ra những hệ lụy nghiêm trọng cho ngành sản xuất phân bón trong nước. Việc chậm trễ trong việc phân định chồng lấn và cấp phép sử dụng quặng 3 từ kho lưu trữ là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này. Cần có sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan chức năng để tháo gỡ khó khăn, cho phép Công ty Apatit Việt Nam sớm khôi phục sản xuất, đảm bảo nguồn cung phân bón cho thị trường và ổn định sản xuất nông nghiệp. Hạt Giống Nông Nghiệp hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích. Hãy liên hệ với chúng tôi nếu bạn cần tư vấn thêm về kỹ thuật nông nghiệp, cây trồng và phân bón.