Kỹ Thuật Trồng và Chăm Sóc Cây Nhãn Ngọt Cho Năng Suất Cao

Nhãn ngọt là một loại trái cây được ưa chuộng tại Việt Nam nhờ vị ngọt thanh mát và hương thơm đặc trưng. Bài viết này sẽ hướng dẫn bà con kỹ thuật trồng và chăm sóc cây nhãn ngọt từ A đến Z, giúp đạt năng suất cao và chất lượng quả tốt nhất.

I. Chuẩn Bị Đất Trồng và Bón Lót Cho Cây Nhãn Ngọt

Việc chuẩn bị đất trồng và bón lót đúng cách là bước đầu tiên quan trọng để cây nhãn phát triển tốt. Kích thước hố trồng tiêu chuẩn là 50x50x50 cm. Tuy nhiên, nếu đất trồng xấu, bà con nên đào hố rộng hơn để đảm bảo đủ không gian cho bộ rễ phát triển.

Phân bón lót cho mỗi hố trồng bao gồm:

• 30-50kg phân chuồng hoai mục hoặc 5-7kg phân vi sinh. Phân chuồng cung cấp chất hữu cơ, cải thiện cấu trúc đất, giúp đất tơi xốp, giữ ẩm tốt. Phân vi sinh bổ sung các vi sinh vật có lợi cho đất, giúp cây dễ dàng hấp thụ dinh dưỡng.
• 1kg super lân. Super lân cung cấp phốt pho, giúp cây phát triển bộ rễ khỏe mạnh, tăng khả năng hấp thụ dinh dưỡng.
• Bón vôi để điều chỉnh độ pH đất về ngưỡng thích hợp từ 6-6.5. Đất có độ pH phù hợp giúp cây hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn.

Hình ảnh: Cây nhãn ngọt đang phát triển

II. Hướng Dẫn Trồng Cây Nhãn Ngọt Đạt Tiêu Chuẩn

Sau khi đã chuẩn bị hố trồng và phân bón lót, bà con tiến hành trồng cây theo các bước sau:

1. Trộn đều phân lót: Trộn đều tất cả các loại phân đã chuẩn bị và đặt xuống đáy hố.
2. Phủ đất thịt: Phủ lên trên lớp phân một lớp đất thịt dày khoảng 10cm. Lớp đất này giúp ngăn cách bộ rễ non với phân bón, tránh tình trạng bị cháy rễ.
3. Đặt cây vào hố: Đặt cây con vào giữa hố, sao cho gốc cây ngang bằng với mặt đất.
4. Lấp đất và nén chặt: Lấp đất xung quanh gốc cây và nén chặt để cố định cây, tránh cây bị đổ ngã.
5. Cắm cọc: Cắm cọc cố định cây con, giúp cây đứng vững trước gió bão.
6. Tưới nước: Tưới nước đẫm cho cây sau khi trồng. Có thể pha thêm kích thích ra rễ để giúp cây nhanh chóng bén rễ mới. Mỗi cây tưới khoảng 1 lít nước.

III. Chăm Sóc Cây Nhãn Ngọt Sau Khi Trồng

Chăm sóc sau khi trồng là giai đoạn quan trọng quyết định đến sự sinh trưởng và phát triển của cây nhãn.

1. Tưới Nước Cho Cây Nhãn

• Giai đoạn đầu: Giữ ẩm thường xuyên trong vòng 20 ngày đến 1 tháng sau khi trồng để cây bén rễ và phục hồi.
• Giai đoạn sau: Tùy thuộc vào thời tiết, bà con cần tưới nước để chống hạn hoặc chống úng cho cây.
• Trước khi thu hoạch: Ngừng tưới nước khoảng 1 tháng trước khi thu hoạch để quả đạt độ ngọt tối đa.
• Lượng nước và phương pháp tưới: Lượng nước tưới và số lần tưới phụ thuộc vào khả năng giữ nước của đất, lượng bốc hơi và lượng mưa. Bà con có thể tưới bề mặt hoặc tưới nhỏ giọt. Sau mỗi lần bón phân, cần tưới nước để phân hòa tan, giúp cây dễ hấp thụ.

2. Bón Phân Cho Cây Nhãn Ngọt

Bón phân đầy đủ và cân đối là yếu tố quyết định năng suất và chất lượng quả nhãn.

• Tỷ lệ và liều lượng: Tỷ lệ NPK hiệu quả nhất cho cây nhãn là 1:0.5:1 hoặc 1:1:2. Liều lượng phân bón tùy thuộc vào độ tuổi, tình trạng sinh trưởng của cây và sản lượng quả năm trước. Với cây nhãn nhiều năm tuổi, cứ 100kg quả tươi/năm có thể bón 2kg N + 1kg P2O5 + 2kg K2O (tương đương 4,2kg Urê + 5,5kg Super lân + 4kg Clorua Kali).

• Thời kỳ bón: Chia làm 4 lần bón trong năm:

  • Lần 1 (tháng 8-9): Sau khi thu hoạch, bón toàn bộ phân chuồng, 80% lân, 30% đạm và 30% kali.
  • Lần 2 (đầu tháng 2): Khi cây phân hóa mầm hoa, bón 30% đạm, 20% lân và 30% kali.
  • Lần 3 (cuối tháng 3 – đầu tháng 4): Khi hoa phát triển, bón 10-20% đạm.
  • Lần 4 (cuối tháng 6 – đầu tháng 7): Khi quả phát triển, bón 20% đạm và 40% kali còn lại.

Bảng: Lượng phân bón cho cây nhãn theo tuổi

Hình ảnh: Quả nhãn ngọt trên cây

• Cách bón:
  • Phân hữu cơ: Đào rãnh xung quanh tán cây, rải phân, lấp đất và tưới nước.
  • Phân vô cơ: Rải đều phân trên mặt đất theo hình chiếu của tán, sau đó tưới nước. Khi trời khô hạn, nên hòa tan phân trong nước để tưới.
  • Bón phân qua lá: Sử dụng Urê 0,2%, Kali hydrophotphat (KH2PO4) 0,2-0,3%, axit Boric 0,1%, Sunphat kẽm 0,1% để bổ sung dinh dưỡng kịp thời cho cây. Phun trước khi hoa nở và sau khi đậu quả.

3. Tỉa Cành, Tỉa Trái Cho Cây Nhãn

Tỉa cành, tỉa trái giúp cây thông thoáng, tập trung dinh dưỡng nuôi quả, tăng năng suất và chất lượng quả.

• Tỉa cành: Tỉa cành tăm, cành vượt, cành sâu bệnh, cành mọc quá dày. Tạo tán cho cây có một thân chính và 3 cành hướng về 3 phía.
• Tỉa trái: Tỉa bỏ trái sâu bệnh, trái nhỏ, trái dị hình và tỉa bớt trái bình thường để đảm bảo mật độ trái phù hợp với sức của cây.

4. Phòng Trừ Sâu Bệnh Cho Cây Nhãn Ngọt

Phòng trừ sâu bệnh kịp thời giúp bảo vệ năng suất và chất lượng quả. Một số loại sâu bệnh hại nhãn thường gặp và cách phòng trừ:

• Bọ xít: Ngắt ổ trứng, phun thuốc trừ sâu như Basudin, Diazinon, Dipterex, Trebon.
• Sâu đục thân: Khoét lỗ sâu, dùng dây thép kéo sâu ra hoặc bơm thuốc trừ sâu vào lỗ sâu.
• Rệp sáp: Phun thuốc trừ rệp như Sherpa, Trebon, Actara.
• Dơi: Bao chùm nhãn bằng giấy, bao cói, túi PE.
• Rầy hại hoa: Phun Dipterex, Trebon.
• Dòi đục cành hoa: Phun Monitor, Trebon.
• Bệnh sương mai: Phun Bordeaux, Ridomil-MZ, Anvil, Score.
• Bệnh vàng lá chết đứng: Bón phân cân đối, xử lý nấm hại rễ bằng Benlat C hoặc Rizocid.

5. Thu Hoạch Nhãn Ngọt

Thu hoạch nhãn khi vỏ quả chuyển từ màu nâu hơi xanh sang màu nâu sáng, vỏ quả mọng và nhẵn, hạt có màu nâu đen (trừ giống hạt đỏ). Nên thu hoạch vào ngày trời tạnh ráo, buổi sáng hoặc chiều mát. Sử dụng kéo cắt chùm quả để tránh gãy cành.

Hình ảnh: Nhãn ngọt đã thu hoạch

IV. Câu Hỏi Thường Gặp Về Trồng Nhãn Ngọt

1. Nên trồng nhãn vào thời điểm nào trong năm? Thời điểm tốt nhất để trồng nhãn là vào mùa xuân (tháng 2-3) hoặc mùa thu (tháng 8-9).

2. Cách phòng tránh dơi hại nhãn hiệu quả nhất là gì? Bao trái nhãn bằng túi lưới, bao giấy, bao cói hoặc túi PE là cách phòng tránh dơi hiệu quả nhất.

3. Làm thế nào để nhãn sai quả và ngọt? Bón phân đầy đủ, cân đối, tỉa cành, tỉa trái đúng kỹ thuật, phòng trừ sâu bệnh kịp thời là những yếu tố quan trọng giúp nhãn sai quả và ngọt.

4. Tại sao cây nhãn bị vàng lá? Vàng lá ở cây nhãn có thể do nhiều nguyên nhân như thiếu dinh dưỡng, bệnh hại rễ, nấm bệnh, hoặc do điều kiện môi trường không thuận lợi. Cần kiểm tra kỹ để xác định nguyên nhân và có biện pháp xử lý phù hợp.

5. Khoảng cách trồng cây nhãn là bao nhiêu? Khoảng cách trồng cây nhãn phụ thuộc vào giống nhãn và điều kiện đất đai. Thông thường, khoảng cách trồng từ 6-8m là phù hợp.

Kết Luận

Trồng và chăm sóc cây nhãn ngọt đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiến thức kỹ thuật. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bà con những thông tin hữu ích để có một mùa nhãn bội thu. Chúc bà con thành công!