Quặng apatit tuyển, nguyên liệu then chốt trong sản xuất phân bón chứa lân, đang rơi vào tình trạng khan hiếm nghiêm trọng tại Việt Nam. Việc Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam (Công ty Apatit), đơn vị duy nhất trong nước sản xuất quặng apatit tuyển, thông báo tạm dừng cung cấp đã giấy lên hồi chuông báo động về nguy cơ đứt gãy chuỗi cung ứng phân bón, ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất nông nghiệp và đời sống bà con nông dân.
Quặng tuyển tồn kho tại các nhà máy sản xuất phân lân đang ở mức báo động, chỉ đủ duy trì sản xuất trong thời gian ngắn.
Nội Dung Bài Viết
Chuỗi Cung Ứng Phân Bón Chứa Lân Đối Mặt Với Thử Thách
Việc thiếu hụt quặng apatit tuyển đặt ra thách thức lớn cho các nhà máy sản xuất phân bón chứa lân như Supe lân, DAP, MAP. Nhiều doanh nghiệp buộc phải xem xét điều chỉnh sản lượng, thậm chí có nguy cơ phải dừng sản xuất hoàn toàn. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến nguồn cung phân bón cho thị trường, gây ra biến động về giá cả mà còn tác động tiêu cực đến hàng ngàn lao động trong ngành.
Tác động đến các nhà máy sản xuất phân lân
Công ty Cổ phần DAP – Vinachem, một trong những doanh nghiệp chịu ảnh hưởng nặng nề nhất, cho biết nhà máy của họ được thiết kế chỉ sử dụng quặng apatit tuyển của Công ty Apatit. Lượng quặng tồn kho hiện tại chỉ đủ duy trì sản xuất đến hết tháng 9/2021. Tình trạng tương tự cũng diễn ra tại Công ty cổ phần Supe Phốt phát và Hóa chất Lâm Thao. Việc thiếu hụt quặng apatit tuyển không chỉ ảnh hưởng đến sản xuất supe lân mà còn tác động đến toàn bộ hệ thống sản xuất, buộc phải dừng hoạt động.
Công ty cổ phần DAP số 2 – Vinachem, đặt cạnh nhà máy tuyển Tằng Loỏng tại Lào Cai, cũng phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn cung quặng apatit tuyển từ Công ty Apatit. Việc không có kho dự trữ khiến doanh nghiệp này đối mặt với nguy cơ dừng sản xuất ngay khi nguồn cung bị gián đoạn.
Nguyên Nhân Gây Ra Khủng Hoảng Quặng Apatit Tuyển
Khó khăn trong việc khai thác quặng apatit loại 3
Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng khan hiếm quặng apatit tuyển là do Công ty Apatit gặp khó khăn trong việc khai thác quặng apatit loại 3, nguyên liệu chính để sản xuất quặng tuyển. Hiện tại, lượng quặng loại 3 được phép khai thác chỉ đáp ứng khoảng 24% nhu cầu của các nhà máy tuyển. Mặc dù trữ lượng quặng loại 3 tại các kho lưu còn rất lớn, đủ để cung cấp cho 3 nhà máy tuyển của Công ty Apatit theo Quyết định số 1893/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, nhưng Công ty vẫn chưa được cấp phép sử dụng.
Việc thiếu hụt quặng apatit loại 3, nguyên liệu chính để sản xuất quặng apatit tuyển, đang là nút thắt chính của ngành phân bón.
Đơn vị cung cấp duy nhất
Một yếu tố khác góp phần vào khủng hoảng này là Công ty Apatit là doanh nghiệp duy nhất tại Việt Nam có nhà máy tuyển quặng loại 3 để sản xuất quặng apatit tuyển. Điều này tạo ra sự phụ thuộc lớn của các doanh nghiệp sản xuất phân bón vào một nguồn cung duy nhất, khiến thị trường dễ bị tổn thương khi nguồn cung này gặp vấn đề.
Giải Pháp Cho Tương Lai Ngành Phân Bón
Kiến nghị của Vinachem
Trước tình hình trên, Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) đã có công văn kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép Công ty Apatit được thu hồi và sử dụng quặng apatit loại 3 tại các kho lưu. Đề xuất này nhằm mục đích duy trì sản xuất kinh doanh, ổn định việc làm cho người lao động và đảm bảo nguồn cung quặng tuyển cho các đơn vị sản xuất phân bón trong nước.
Chỉ đạo của Phó Thủ tướng
Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đã yêu cầu các bộ, ngành liên quan nghiên cứu đề xuất của Vinachem và chủ động thực hiện các giải pháp để bình ổn giá phân bón, cân đối cung cầu trên thị trường, đáp ứng nhu cầu phân bón cho sản xuất nông nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp.
Kết Luận
Tình trạng khan hiếm quặng apatit tuyển đang là mối đe dọa lớn đối với ngành sản xuất phân bón chứa lân tại Việt Nam. Việc tháo gỡ nút thắt này đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan chức năng, nhằm đảm bảo nguồn cung phân bón ổn định cho sản xuất nông nghiệp và bảo vệ quyền lợi của bà con nông dân. Việc tìm kiếm các nguồn cung quặng apatit thay thế, đa dạng hóa nguồn cung cấp cũng là một giải pháp dài hạn cần được xem xét.
FAQ
1. Quặng apatit tuyển là gì và được sử dụng để làm gì?
Quặng apatit tuyển là một loại khoáng sản phosphat được sử dụng làm nguyên liệu chính trong sản xuất phân bón chứa lân như supe lân, DAP, MAP, NPK. Nó cung cấp phốt pho, một chất dinh dưỡng thiết yếu cho sự phát triển của cây trồng.
2. Tại sao lại xảy ra tình trạng khan hiếm quặng apatit tuyển ở Việt Nam?
Tình trạng khan hiếm quặng apatit tuyển chủ yếu do Công ty Apatit, đơn vị duy nhất sản xuất loại quặng này trong nước, gặp khó khăn trong việc khai thác quặng apatit loại 3, nguyên liệu đầu vào cho sản xuất quặng tuyển.
3. Việc thiếu hụt quặng apatit tuyển ảnh hưởng như thế nào đến người nông dân?
Thiếu hụt quặng apatit tuyển dẫn đến thiếu hụt phân bón chứa lân, ảnh hưởng đến năng suất cây trồng và thu nhập của người nông dân. Giá phân bón cũng có thể tăng cao, gây thêm gánh nặng cho người sản xuất nông nghiệp.
4. Chính phủ đang làm gì để giải quyết vấn đề này?
Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành liên quan nghiên cứu và đề xuất các giải pháp để bình ổn giá phân bón, cân đối cung cầu trên thị trường và đảm bảo nguồn cung phân bón cho sản xuất nông nghiệp.
5. Có giải pháp nào lâu dài để tránh tình trạng khan hiếm quặng apatit tuyển trong tương lai?
Một số giải pháp lâu dài bao gồm việc đa dạng hóa nguồn cung cấp quặng apatit, nghiên cứu và phát triển các loại phân bón thay thế, và khuyến khích sử dụng phân bón hiệu quả hơn.